Sanly bilim ulgamynyň mümkinçilikleri
Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe milli ykdysadyýete sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça öňdebaryjy döwletleriň derejesine ýetirmek, milli ykdysadyýeti diwersifikasiýa ýoly bilen ösdürmek, elektron senagatyny ösdürmek, adamyň aň-bilim maýasyna, işewürlige we maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalarynyň soňky gazanlaryna esaslanýan ösen ykdysadyýeti kemala getirmek, innowasion ýokary tehnologiýaly, bäsdeşlige ukyply sanly ykdysadyýeti ösdürmek, milli ykdysadyýetimizde diňe bir ýokary ösüş depginleriniň gazanylmagy bilen çäklenilmän, eýsem uzak möhletleriň dowamynda durnukly ösüşleri üpjün etmegi başarýan, kämil önümçilik tehnologiýalaryna esaslanýan, dünýä bazarlaryna bäsdeşlige ukyply harytlary çykarmaga gönükdirilen ykdysady pudaklaryň binýady emele getirilýär.
Ýurdumyzyň milli ykdysadyýetini ösdürmekde senagat pudagyna möhüm orun degişlidir. Hormatly Prezidentimiz tarapyndan öňe sürülýän durmuş-ykdysady syýasatynyň üstünlikli amala aşyrylmagy netijesinde senagat pudagyny ösdürmekde we ony düýpli özgertmekde uly üstünlikler gazanylýar.
Türkmenistanda sanly ulgamy ösdürmek barada Hormatly Prezidentimiziň beren tabşyryklary esasanda, sanly tehnologiýalar we sanly tehnikalar barada bilimlerimiziň artdyrylmagyna, gözýetimimiziň we dünýägaraýşymyzyň has-da giňelmegini mümkinçilik döredýär. Sebäbi ýurdumyzda amala aşyrylýan her bir özgertmeler halkymyzyň bähbidine, ata watanymyzyň gülläp ösmegine gönükdirilendir.
2017-nji ýylyň 15-nji sentýabrynda ýurdumyzda bilim bermegiň ýokary hilli elektron maglumatlary bilen üpjün etmek, sanly serişdeleri giňden peýdalanyp, onuň dünýä derejesine laýyk bolmagyny üpjün etmek maksady bilen “Türkmenistanda sanly bilim ulgamyny ösdürmegiň Konsepsiýasyny” tassyklamak hakynda karar kabul edildi. Türkmenistanda sanly bilim ulgamyny ösdürmegiň esasy maksady ýurdumyzyň innowasion ösüşine laýyklykda bilim bermegiň ähli basgançaklaryny ýokary hilli elektron maglumatlary bilen üpjün etmekden sanly serişdeleri giňden ulanyp, berilýän bilimiň mazmunyny, hilini ýokarlandyrmakdan we okatmagyň usulyýetini has-da kämilleşdirmekden ybarat bolup durýar.
Arkadagly Serdarymyzyň başda durmagynda ykdysadyýetiň ähli pudaklarynda sanly dolandyryş ulgamyna geçmek işleri üstünlikli alnyp barylýar. Şol sanda «Türkmenistanda sanly bilim ulgamyny ösdürmegiň konsepsiýasy» esasynda mekdeplerde, bilim edaralarynda sanly ulgam barha rowaçlanýar. Şol sanda ýokary we ýörite orta hünär okuw mekdeplerinde uzak aralykdan aralaşmak üçin saýtlar, portallar döredilýär. Olardan peýdalanyp talyp ýaşlar gündelik nazary we tejribe sapaklarynda alýan bilim maglumatlarynyň üstüni özbaşdak doldurmaga, sapakdan daşary, öz gyzyklanmalary boýunça maglumatlardan peýdalanmaga mümkinçilik alýarlar. Bu saýtlar we torlar beýleki daşary ýurt okuw mekdepleri bilen sanly ulgam arkaly birikmäge, özara okuw sapaklaryny we ylmy maslahatlary guramaga mümkinçilik berýär.
«Türkmenistanda sanly bilim ulgamyny ösdürmegiň Konsepsiýasyny» durmuşa geçirmegiň tapgyrlarynyň barşynda sanly bilim portallary işlenilip taýýarlanyldy. Bu bilim portallary elektron poçta, elektron resminama, uzak aralykdan bilim almak, ylmy işler, okatmagyň elektron serişdesi, bäsleşikler, olimpiadalar, maslahatlar, forumlar, okuw kitaplary, okuw gollanmalary, sözlükler ýaly bölümleri özünde jemleýär. Şonuň ýaly-da, sanly bilim tehnologiýalaryny ornaşdyrmak bilen, dersler boýunça döwrebap elektron okuw-usuly toplumlaryň elektron okuw kitaplary, okuw gollanmalary, wideo–audio materiallar, interaktiw–multimedia programmalary, okuw görkezme esbaplary, maglumat kitapçalary döredilýär.
Häzirki wagtda bilim ulgamynda hem döwrebap usullar ornaşdyrylyp, giň dünýägaraýyşly ýaşlary terbiýelemek, olaryň sanly tehnologiýalara düşünmeklerini gazanmak möhüm ugurlaryň biridir. Ýaş hünärmenleriň ylym-bilimli, döwrebap tehnologiýalara bolan başarnygy sanly ulgamyň ösdürilmeginde möhüm şert bolup durýar. Şol sebäpli hem “Türkmenhimiýa” döwlet konserniniň Türkmenabat şäherindäki tehniki orta hünär okuw mekdebinde sanly bilim ulgamyna geçmekde maglumat-aragatnaşyk tehnologiýalary boýunça bilimleri ýokarlandyrmak maksady bilen “Kompýuter sowatlylygy” hünäri boýunça gysga möhletli okuwlar alnyp barylýar. Gysga möhletli okuwlaryň geçirilmegi talyplaryň kompýuter sowatlylygyny giňeltmäge, olaryň çylşyrymly programmalardan baş çykarmaga, şeýle hem hünärmenleriň ukyp başarnyklaryny giňeltmäge uly ýardam edýär.
Bu ugurdaky işler ýurdumyzda bilim ulgamyny sanlylaşdyrmaga we netijede ösüp gelýän ýaş nesle ýokary hilli bilim bermäge kömek edýär.
Sanly bilim ulgamyny yzygiderli ösdürip, ýaşlary belent maksatlara ýetmeklige ruhlandyrýan Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň janlary sag, il-ýurt bähbitli, döwlet ähmiýetli, dünýä nusgalyk işleri hemişe rowaç bolsun!
Madina SAPAROWA,
“Türkmenhimiýa”döwlet konserniniň Türkmenabat şäherindäki tehniki orta hünär okuw mekdebiniň mugallymy, Türkmenistanyň Demokratik partiýasynyň agzasy
